Warszawa Przedwojenna 

Dzieje Przedwojennej Warszawy
Historia Przedwojennej Warszawy w skrócie

NASTĘPNY...

W pierwszych wiekach państwa polskiego Warszowa, bo tak była wówczas nazywana, stanowiła jedynie małą osadę, a później siedzibę Książąt Mazowieckich. W czasach, gdy centrum Polski skupiało się wokół Gniezna i Poznania, nikt by nie podejrzewał, że za 500 lat stolicą będzie miasto położone w krainie mazowieckiej. W miarę podbojów nowych ziem stolicę przeniesiono do Krakowa i wydawało się, że jest to miejsce idealne dla Królów Polski. Do Krakowa przyjeżdżali najwybitniejsi artyści, budowniczowie i Dworzanie. Mimo uroku i dość dobrego położenia sytuacja polityczna zmusiła ówczesnego Króla Zygmunta III Wazę do przeniesienia stolicy. Chodziło o Unię Lubelską, dzięki której ziemie królestwa znacznie się powiększyły. Na nową stolicę wybrano właśnie Warszawę, gdyż była znacznie bliżej Litwy, a warszawski zamek będący domem Książąt Mazowieckich znakomicie nadawał się dla Króla. Oczywiście wcześniej przebudowano go jeszcze. Na pamiątkę Unii, która dała Warszawie stołeczność –w hołdzie dla polskiego Monarchy utworzono wysoką kolumnę i ustawiono ją tuż przed gmachem Zamku Królewskiego na Zamkowym Placu a kilkaset lat później na południowym krańcu miasta utworzono Plac Unii Lubelskiej. W 1596 roku Warszawa stała się centrum Wielkiej Rzeczypospolitej, której granice w XVI wieku rozciągnęły się od Bałtyku aż po Morze Czarne. Odtąd miasto było gwarantem niepodległości wszystkich ziem polskich. Z tego powodu często napotykała na ataki ze strony sąsiadów począwszy od wojny Trzydziestoletniej, Potopu Szwedzkiego czy najazdów tureckich, a skończywszy na Powstaniach, Listopadowym i Styczniowym, Cudzie na Wisłą i ostatecznie brutalnym ataku wojsk Niemieckich i Radzieckich podczas II wojny światowej. Warszawa przetrwała niemal wszystko, z wyjątkiem hitlerowskiej okupacji i radzieckiego komunizmu, który zupełnie zniszczył stolicę Polski. Mimo trudności od XVI wieku Warszawa rozwijała się bardzo szybko, powstał tu Pałac w Wilanowie, Zamek Ujazdowski czy Pałac Saski, będący siedzibą m.in. Augusta II Mocnego i jego syna. Rozwój miasta nieco spowolnił w XIX wieku, w czasie zaborów, ale Zabór Rosyjski był na tyle luźny, że Warszawa nie przestała pełnić funkcji stolicy Narodu. Namiestnicy Carscy i prywatni właściciele działek bardzo przyczynili się do rozwoju miasta, i do powstania wielu ciekawych architektonicznie obiektów, właśnie takich, które sprawiły, że Warszawa w dwudziestoleciu międzywojennym mogła stać się miastem prawdziwie wielkomiejskim, pełnym secesyjnej architektury. Oczywiście przy zachowaniu ładu przestrzennego. Człowiekiem, który dbał o Warszawę w sposób szczególny był Sokrates Starynkiewicz, to on stworzył w mieście system kanalizacyjny i stację filtrów. Stworzył także sieć elektrycznych tramwajów miejskich, które pojawiły się na ulicach Warszawy już w 1904 roku. Na początku XX wieku, zbudowano w centrum wiele wysokich wielkomiejskich kamienic, jak choćby Hotel Bristol czy Polonia. To właśnie wtedy rozwój Warszawy nabrał zupełnie nowego znaczenia. Miasto wręcz kwitło, było niesłychanie piękne, pełne eleganckich zieleńców, niesamowicie wielokulturowe i kosmopolityczne. Ciągle pięło się w górę, by w końcu w latach 30., korzystając z odzyskania przez Polskę niepodległości, z pomocą niezwykle charyzmatycznego prezydenta Starzyńskiego, stać się wielką metropolią na skalę europejską, którą zwano „Paryżem Północy”. W okresie międzywojennym Warszawa zyskała m.in. kilka nowych dzielnic mieszkalnych, jak Mokotów, Żoliborz czy Bielany. Asfaltowano ulice, zbudowano nowe lotnisko na Okęciu oraz linię średnicową, łączącą brzegi Wisły – inauguracyjny przejazd odbył się w 1933 roku. Ludność Warszawy w latach 1920-1939 wzrosła z 900.000 do ponad 1.300.000 mieszkańców, z czego aż jedną trzecią stanowili Żydzi. Miasto było wówczas największym skupiskiem ludności żydowskiej w Europie. W latach 30. przy Placu Napoleona powstał najwyższy apartamentowiec w ówczesnej Europie - Prudential. Na jego dachu w 1939 roku przeprowadzono udane eksperymenty z sygnałem telewizyjnym. Fotografie Warszawy i filmy z 1936 roku oraz późniejsze świadczą o tym, że stolica była wielkim morzem wspaniałej architektury, w dodatku niezwykle gęstej. W latach 20. Planowano w Warszawie wybudować 5 linii metra, które miałoby połączyć całe centrum przedwojennej stolicy. Niestety ten i wiele innych planów legło w gruzach wraz z wybuchem katastrofalnej w skutkach II wojny światowej. Dziś po Dawnej Warszawie pozostały tylko pojedyncze miejsca, pocztówki, fotografie, filmy, teksty, jak na przykład „Lalka” Bolesława Prusa, piosenki, chociażby Mieczysława Fogga oraz ludzkie wspomnienia i opowiadania. Nasza strona przypomni Wam o Starej Warszawie. Zapraszamy Was do oglądania zdjęć i filmów w profilu na Facebooku oraz na Youtube – wystarczy wpisać „Przedwojenna Warszawa” lub „Warszawa Przedwojenna”. Polecamy także teksty o Starej Warszawie, które znajdziecie na naszej stronie.


Pozdrawiamy po warszawsku,

Zespół „Warszawa Przedwojenna”

Copyright by Warszawa Przedwojenna 2013. Wszelkie prawa zastrzeżone. Zamieszczone na stronie materiały służą jedynie do użytku niekomercyjnego. Jakakolwiek forma dalszego rozpowszechniania materiałów zawartych na stronie jak i ich części jest niedozwolona.